روانشناسی عطر؛ شناخت شخصیت‌ها بر اساس عطر!

رایحه‌ها قدرتی منحصر به فرد دارند که فوراً ما را به زمان صمیمیت، شادی یا حتی ناامیدی بر می‌گردانند. با گذشت زمان عطر تبدیل به خاطره‌ای می‌شود که به سختی می‌توان آن را فراموش کرد. روانشناسی عطر به ما نشان می‌دهد که چطور این محصولات می‌توانند به طور لحظه‌ای احساسات را در عمق وجودمان بیدار کنند. به همین دلیل مهم است که در مورد روانشناسی عطرها و رایحه ها اطلاعات خود را افزایش دهیم تا بتوانیم بسته به خلق و خویی که داریم، عطر مناسب را خریداری کنیم. در این مطلب به طور کامل در مورد روانشناسی بوها صحبت می‌کنیم.

تاثیر عطرها بر حافظه انسان

یک مطالعه توسط دانشگاه راکفلر در نیویورک ثابت کرده است که افراد می‌توانند 35 درصد از آنچه را که بو می‌کنند، در مقایسه با 5 درصد آنچه می‌بینند، 2 درصد آنچه می‌شنوند و 1 درصد آنچه را لمس می‌کنند، به خاطر بسپارند. مطالعاتی در مورد زندگی داخل رحمی نیز وجود دارد که رابطه مادر و نوزاد را از طریق حس بویایی نیز نشان می‌دهد. به محض که اینکه نوزاد بوی مادرش را شناخت، به سمت سینۀ مادر هدایت می‌شود.

سیستم بویایی تمام مولکول‌های مربوط به بو که با آنها در تماس هستیم را فهرست‌ بندی می‌کند تا به انسان این امکان را دهد آنچه را که دوست دارد با آنچه می‌تواند نشان دهنده خطر باشد، برایش قابل تشخیص شود. این یک مکانیسم ناخودآگاه است، اما می‌تواند بر ترجیحات عاطفی و رفتار روزانه ما تأثیر بگذارد. در اینجاست که مقوله روانشناسی عطرها وارد میدان می‌شود.

یک جنبه بسیار جالب پیوند بین بویایی و تجربه احساسی است. ما می‌دانیم که بوها حافظه (و در ادامه وضعیت عاطفی) را تحریک می‌کنند. بویایی غریزی‌تر و خودانگیخته‌تر از حواس دیگر است که از طریق آن، مغز ما می‌تواند در کسری از ثانیه احساسات ما را مطابق بوها برانگیزاند. بنابراین بوها وضعیت عاطفی را تداعی می‌کنند. آگاهی حس بویایی شامل به یاد آوردن چیزها می‌شود، به این معنی که بوییدن می‌تواند مکان‌ها، افراد و احساسات را شناسایی کند.

ما یک بو یا رایحه خاص را با تمام خصوصیات فیزیکی و عاطفی آن به خاطر می‌سپاریم. در واقع، در درون خودمان این مهارت وجود دارد که به وضوح یک تجربه از گذشته را به یاد بیاوریم، زمانی که بوی خاصی را احساس می‌کنیم. این موضوع بدین دلیل است که بوییدن امری حسی است که بیشترین تأثیر را بر ناخودآگاه ما می‌گذارد. روانشناسی بوی عطر می‌گوید که رایحه‌ها باعث می‌شوند در زمان سفر کنیم. مثلا تا بحال به این فکر کرده‌اید که چرا پتریکور یا بوی خاک باران خورده برای اکثر افراد جذاب است؟ شاید یکی از علت‌های آن این است که این رایحه، یادآور بارانی دلنواز پس از چند روز گرمای طاقت فرساست! نه؟!

مطالعه بسیار جالب دیگری که توسط پروفسور فونتانینی از بخش عصب شناسی و رفتار دانشگاه نیویورک انجام شده است، می‌گوید: «یک پایگاه داده از کلمات برای توصیف بوها وجود دارد.» این که بوها و عطرها می‌توانند بد یا خوب باشند هیچ تشابهی با حس بینایی ما ندارد، مثلاً رنگ سبز نه خوب است و نه بد، در حالی که بوی فاضلاب در مقابل بوی خوش نان تازه پخته منزجر کننده است.

آیا عطرها می‌توانند برخی از ویژگی‌های شخصیتی را به ما نشان دهند؟ رایحه مشک می‌تواند مردانگی را به یاد بیاورد. عطر همچنین در اعتماد به نفس و خوش بینی ما موثر است. یک رایحه خاص احساس خوبی در ما را افزایش می‌دهد و در نتیجه بر عزت نفس ما تأثیر می‌گذارد. حس بویایی قدرت بزرگی دارد که بدن و ذهن انسان را به هم پیوند می‌دهد و یک حس فیزیکی را به یک تجربه پیچیده عاطفی و روانی تبدیل می‌کند.

روانشناسی و عطرها

عطرها می‌توانند بر برداشت دیگران از شخصیت ما تأثیر بگذارند. برای مثال، در یک مطالعه، 90 زن سه نمونه عطر را استشمام کردند تا نسبت به فردی که این عطرها بر بدن خود اسپری کرده بود، احساسات خود را بیان کنند. ادراک از شخصیت افراد بسته به ترکیب رایحه‌های عطر متفاوت بود. این موضوع بسیار شبیه به این بود که چگونه تفاوت‌های ظاهری می‌توانند بر پیش داوری‌های ما تأثیر بگذارند. در مقایسه با رایحه‌های مرکبات، گیاهی و چوبی، شرکت کنندگان در آزمایش عطرهای گلی را با کسانی که ویژگی‌های مردانه کمتری دارند و بیشتر بر عشوه گری، رمانتیک بودن و مد روز در ارتباط بودند، تقسیم کردند.

برداشت‌های اولیه مبتنی بر روانشناسی بوها می‌توانند به پیدا کردن شغل خوب یا یافتن یک معشوق کمک کنند، اما همچنین بر میزان احتمال کمک به دیگری در زمان نیاز تأثیر می‌گذارند. احاطه شدن توسط بوهای مطبوع مانند قهوه، شیرینی‌ها یا گل‌ها می‌تواند باعث شود افراد رفتار دوستانه‌تری داشته باشند. ما این اثر را هم در مراکز خرید شلوغ و هم در گذرگاه‌های عابر پیاده می‌بینیم. از آنجایی که استشمام ملایم یک رایحه دلپذیر می‌تواند باعث یادآوری خاطرات یا احساسات مثبت شود، همچنین به بهبود خلق و خوی ما نیز کمک می‌کند. این تغییر خلق و خوی متعاقباً باعث بهبود رفتارهای اجتماعی می‌شود.

جدا شدن از خواسته‌های گذشته و آینده می‌تواند چالش برانگیز باشد، اما محاصره شدن توسط مناظر، صداها، مزه‌ها، لمس‌ها یا بوهای دلپذیر می‌تواند تفاوت قابل توجهی در ایجاد لحظه‌ای آرامش بخش ایجاد کند. یک مطالعه توسط فیلد و همکارانش نشان داد که پس از استشمام یک پاک ‌کننده آرایشی حاوی اسطوخودوس، بزرگسالان آرام‌تر شدند، خلق و خوی بهتری داشتند و محاسبات ریاضی را سریع‌تر از قبل انجام دادند. بنابراین، عطرهای خاص می‌توانند به ویژه در آرامش ذهن و بدن مفید باشند و تمرکز بر لحظه حال را بهبود بخشند.

روانشناسی عطر نشان می‌دهد که چهار عامل وجود دارند که ما را مجبور به خرید یک عطر خاص می‌کنند. اول از همه، زنان فوراً جذب عطر می‌شوند، در حالی که مردان فوراً به سمت تصویر آن عطر جذب می‌شوند. دومین عاملی که باعث ایجاد انگیزه خرید در زنان می‌شود، واکنش عاطفی به رایحه است. عطرها تمایل به سفر در زمان دارند یا برخی از خاطرات خوش گذشته را تداعی می‌کنند یا باعث ایجاد دیدی در آینده از دارنده عطر می‌شوند.

معمولاً زنانی که هنگام خرید عطر وارد رویاپردازی در سفر می‌شوند، خود را به عنوان فردی بهتر در آینده تصور می‌کنند. سومین عامل، تصویر عطر است. کل بسته بندی در اینجا مهم است که شامل بطری، طراحی خلاقانه آن، تبلیغ عطر و افراد مشهور مرتبط با آن عطر خاص هستند. با وجود اینکه همه افراد دارای نقاط کور بویایی هستند، به این معنی که نمی‌توانند برخی رایحه‌ها را تشخیص دهند. با این حال، بسیاری از آنها احتمالاً با تکیه بر تخصص شخص دیگری عطر مورد نظر خود را انتخاب می‌کنند.

شناخت شخصیت‌ها بر اساس عطرشان

پل جلینک (عطرساز معروف) ادعا کرد که خلق و خوی یک فرد را می‌توان با عطرها و ترکیبات خاصی تغییر داد. او تحقیقات خود را در مورد فلسفه باستانی بر روی چهار عنصر پایه گذاری کرد. همین امر جلینک را بر آن داشت تا مطالعه خود را در مورد خلق و خو و عطر منتشر کند. ترکیبات سبز، گیاهی، مرکباتی و تازه که بر عطر غالب هستند، در دسته عناصر هوا قرار می‌گیرند. جلینک ادعا کرد که این مواد تازه از فعالیت ذهنی حمایت می‌کنند و فرآیند شناختی خلاق را تحریک می‌کنند.

مواد تند، میوه‌ای، گرم و غنی نشان دهنده عنصر آتش هستند. اعتقاد بر این است که این عطرها باعث نشاط و شادابی مجدد مصرف کنندگانشان می‌شوند. عطرهای گلگون، گلی، لطیف و ملایم نشان دهنده عنصر آب هستند. جلینک معتقد است که این عطرها توانایی کاهش اضطراب و استرس و ارتقای تعادل روانی را دارند. کارامل، مواد خاکی، مواد چوبی و مواد ساحلی نشان دهنده عنصر زمین هستند. هر کدام از این عناصر می‌توانند به روانشناسی از روی عطر کمک زیادی کنند.

جلینک بعدها فهمید که افراد دارای ثبات عاطفی و درونگرا بیشتر تمایل دارند عطرهای شرقی گلی و قوی را انتخاب کنند (برای مثال: عطر مای کویین آلفا مونته). این زنان سرشار از ایده هستند و خلاقیت زیادی دارند. آنها کاریزماتیک هستند، اما به دنبال تایید دیگران نیستند. آنها نمی‌خواهند توجه به آنها جلب شود. زنان درونگرا عموماً عطرهای شرقی را انتخاب می‌کنند که شامل مواد تند و گرم با رنگ‌های ملایم هستند. این زنان فوراً با مواد تشکیل دهنده عطر آرامش می‌یابند و از طوفانی که در بیرون رخ می‌دهد به دنبال پناه عاطفی می‌گردند. آنها همچنین بسیار واقع بین هستند.

زنان دوسوگرای عاطفی (احساسات همزمان خوب و بد) تمایل به انتخاب عطرهای گلی تازه دارند.. آنها جذاب، خوش خلق و بسیار وابسته به خانواده و فرزندان خود هستند. به دلیل ماهیت ناپایدارشان، چون آب همیشه جریان دارد و تغییر می‌کند، می‌توان آنها را از نظر عاطفی دور دانست. جلینک پیشنهاد می‌کند که عطرهای تازه چوبی معمولا توسط زنانی انتخاب می‌شوند که شخصیت‌های عاطفی پایدار و برونگرا دارند. این زنان در دسته عناصر هوا قرار می‌گیرند، به این معنی که آنها مبتکر و صریح هستند و ذهنی باز دارند.

روانشناسی عطر و رایحه ها

بر اساس روانشناسی عطر، ما به طور ناخودآگاه عطرهایی را ترجیح می‌دهیم که شبیه رایحه‌های بیولوژیکی ما هستند. به این معنا که ما به رایحه‌هایی که در کودکی دوست داشتیم، کشش پیدا می‌کنیم. حتی در زمان خرید عطر برای فرد دیگری به سراغ نت‌هایی می‌رویم که خودمان دوست داریم، زیرا هدفمان از خرید عطر برای دیگری این است که به او بگوییم کیستیم! تجربه عطر از فردی به فرد دیگر متفاوت است، هرکسی ارتباط شخصی خود را با رایحه ها دارد و هیچ دو نفری رایحه‌ای را دقیقاً به یک اندازه دوست ندارند. بنابراین، برای کمک به شما در یافتن رایحه مناسب برای نیازهایتان، در ادامه به روانشناسی نت‌های عطری پرداختیم:

• رایحه‌های مرکبات

رایحه‌های مرکباتی حاوی نت‌های شاداب‌تر و با طراوت‌تر هستند و بنابراین در تقویت روحیه و خلق و خوی بسیار عالی عمل می‌کنند. در روانشناسی عطر خنک می‌تواند درک کرد که رایحه‌های مرکبات برای زمانی که احساس غم می‌کنید، ایده آل هستند.

• رایحۀ مشکی

عطرهای مشکی احساس آشنایی، امنیت و آرامش را تداعی می‌کنند عطر مشکی برای تسکین احساس اضطراب عالی است. مشک در روانشناسی عطر گرم تاثیر زیادی دارد، زیرا مانند پیچیدن یک پتوی گرم به دور خود است.

• رایحه‌های گلی

عطرهای گلی به ما احساس متمایز بودن در طبیعت را می‌دهند. آنها می‌توانند حس فرار را به شما ارائه دهند و شما را به مکان زیبایی و آرامش منتقل کنند. نت‌های گلی می‌توانند تداعی کننده آرامش و سرزندگی باشند و تاثیر زیادی در عطر درمانی در روانشناسی دارند.

• رایحه‌های تند

عطرهای تند می‌توانند کمی هیجان را به شما اضافه کنند، آنها می‌توانند در هوشیار نگه داشتن ذهن و تمرکز موثر باشند. در روانشناسی عطر تند آمده است که می‌تواند احساس خستگی و یکنواختی را از بین ببرید.

• رایحه‌های چوبی

عطرهای چوبی آن دسته از رایحه‌های زمینی و خاکی هستند که می‌توانند به شما کمک کنند تا در یک فضا احساس امنیت و آرامش کنید. قرن‌هاست عطرهای چوبی در روانشناسی عطر تلخ استفاده می‌شوند.

کلام آخر

واضح است که عطر قدرت و هدف بسیار بیشتری نسبت به خوشبو کردن ما دارد. عطرهایی که همه ما استفاده می‌کنیم، می‌توانند چیزی را در مورد شخصیت ما بگویند یا احساس ما را نسبت به خودمان تغییر دهند. به همین ترتیب، ممکن است به آنچه می‌پوشیم فکر کنیم. سعی کنید از خود بپرسید که این عطر چه احساسی در من ایجاد می‌کند یا می‌خواهم چه احساسی داشته باشم. به این ترتیب، می‌توانید در روانشناسی عطر اطلاعات خود را افزایش دهید و عطری را که مناسب شماست در فروشگاه آلفا‌مونته خریداری کنید.